Macera hikâyelerinde ve korku filmlerinde yollarını kaybeden talihsiz karakterlerin yürürken dairler çizmesiyle
Grup Hepsi Fan Club - Neden Yolumuzu Kaybedince Daireler Çizeriz gerilim iyice artar. Örneğin Blair Cadısı (The Blair Witch Project) filminde öğrenciler ormandan
dosdoğru yürüyerek çıkabilselerdi,
film o kadar da korkutucu olmazdı. Acaba
bu yön bulma kusuru gerçek mi yoksa sadece
çok kullanılan bir senaryo numarası
mı? Yapılan bir çalışmaya göre insanlar
etrafta yön belirlemeye yardımcı olabilecek
unsurlar olmadığı zaman gerçekten de daireler
çizerek yürüme eğilimi gösteriyorlar.
Araştırmayı tetikleyen fikir, Almanya’da
yayınlanan ve izleyicilerin sorularını yanıtlamaya
çalışan, Kopfball adındaki bilimsel
televizyon programından geldi. Yapımcılar
yürürken daireler çizildiği konusundaki
genel kanının doğru olup olmadığını
Almanya’daki Max Planck Enstitüsü’nde
algı ve hareket hakkında araştırmalar
yapan psikolog Jan Souman’a sordular.
Konuyu ilgi çekici bulan Souman’ın programla
işbirliği yapmasıyla 2007 yılında
bu konuyla ilgili bir bölüm yayınlandı.
Deneylerden birinde, üzerlerinde uydu
alıcıları olan gözleri bağlı 15 gönüllü geniş
bir alanda düz bir çizgide yürümeye çalıştı.
Katılımcıların çoğu 20 metre çapındaki
küçük daireler çizerek ortalıkta dolandılar.
Önceden bazı araştırmacılar daireler çizerek
yürümenin iki bacak arasındaki uzunluk
ve kuvvet farkının insanı bir yöne doğru
döndürmesiyle ortaya çıkabileceğini öne
sürmüşlerdi. Ancak Souman’ın deneyinde
çoğu katılımcı sağa ya da sola doğru
belirgin bir sapma göstermedi. Her ne kadar
katılımcıların sağ ve sol bacakları arasında
az miktarda kuvvet farkı olsa da, bu fark
onların dönme eğilimleriyle örtüşmedi.
Araştırmacılar bacaklar arasındaki uzunluk
farkını sağ ya da sol ayak tabanına 12 mm
destek koyarak belirginleştirdiler, buna
karşın katılımcılarda
düzenli bir sağa
ya da sola dönme
eğilimi görülmedi.